Ciało, działanie, mistrzostwo w praktykach rytmiczno-muzycznych w świecie postkolonialnym
grafika: po lewej kadr z teledysku Neru Americano 'Zaranza' / po prawej muzyk Happy Mphande fot. Piotr Cichocki
Muzyka i taniec tworzą jeden z obszarów, w których w świecie postkolonialnym ujawnia się i rozwija niepohamowana kreatywność kulturowa. Takie działania twórcze korzystają z tworzyw i skryptów często odbiegających od standardów narzuconych przez technologiczne i ekonomiczne centra, bądź przekształcają je w wyzwalającym a niekiedy agresywnym akcie wykonania. Jednym z tworzyw w tym procesie stają się ciała tańczących i muzykujących. Tomasz Rakowski i Piotr Cichocki omówią przykłady dwóch takich praktyk, kolejno: luandyjskiego kuduro i technologii produkcji w północnomalawijskich studiach muzycznych.
W pierwszej części prezentacji Tomasz Rakowski opowie o kulturze tanecznej kuduro jako formie ekspresji i egzystencji w światach afrykańskich peryferii. Szczególnie znaczenie będzie miała tu technika cielesna, sprawność i świadome akty ekspresji cielesno-tanecznej związane z przemocą, destrukcyjnością, ale też z seksualnością tańczących.
W drugiej części Piotr Cichocki przedstawi praktyki związane z modulacjami głosu i brzmienia w muzyce produkowanej w lokalnych studiach nagraniowych w Malawi. W tych praktykach głosowych spotykają się dwa elementy. Pierwszym z nich sposoby kontroli wynikające z wydrwienia afrykańskich sposobów muzykowania przez kolonistów, drugim - nowe formy maestrii związane z użyciem sfatygowanych urządzeń i skopiowanych programów do produkcji dźwięku.
W trzeciej części przewidujemy dyskusję.
Biogramy:
dr hab. Tomasz Rakowski - etnolog, antropolog kultury, kulturoznawca, lekarz. Pracuje w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UW, współpracuje z Instytutem Kultury Polskiej. Prowadzi badania w Polsce i w Mongolii. Zajmuje się badaniami oddolnych procesów rozwojowych, antropologią sztuki współczesnej i partycypacyjnej, etnograficznie zorientowaną animacją kultury oraz najnowszą metodologią badań kulturowych.
dr Piotr Cichocki - antropolog, muzyk, producent, wydawca. Wśród obszarów jego zainteresowań znajdują się wschodnioafrykańskie dźwiękosfery w kontekście teorii postkolonialnej. Pracuje w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego, a w ramach 1000HZ Records realizuje i wydaje nagrania artystów z Malawi i Tanzanii.
Rekomendowane lektury do przeczytania przed spotkaniem:
Achille Mbembe - Wariacje na temat piękna w kongijskim świecie dźwięków (tłum. Ewa Klekot), w: Glissando (40)
Piotr Cichocki - Auto-Tune, improwizacja i dyscyplina. Etnografia praktyk głosowych w postkolonii, w: Kultura Współczesna (3/2023)
dostępne w folderze: http://tinyurl.com/5n8vu8s2