Życie na granicy – transnarodowe praktyki mieszkańców niemiecko-polskiego pogranicza (Gartz-Gryfino) Sztuka ponad granicami
Klaudia Kowalska
Współpraca polsko-niemiecka na badanym obszarze wydaje się być najintensywniejsza, związana z najmniejszymi wątliwościami i prowadzona z największym zaangażowaniem w sferze artystycznej. Można nawet powiedzieć, że większość lokalnych artystów angażuje się w międzynardowe działania, wychodzące daleko poza obszar przygraniczny, a pierwsze międzynarodowe warsztaty artystyczne, w których brały udział osoby zarówno z Niemiec jak i Polski odbyły się już w latach dziewiećdziesiątych. Właśnie w tej sferze współpraca ponad granicami jest przz jej uczestików najczęściej oceniana jako cenna, potrzebna (czy nawet konieczna), dająca możliwości rozwoju i satysfakcję. Jeśli w Gryfinie można mówić o istnieniu środowisk, które są odwrócone plecami do granicy, to na pewno nie zalicza się do nich lokalne środowisko reżyserów, aktorów i tancerzy.
Celem badań jest próba zrozumienia na czym polega fenomen rozkwitu współpracy właśnie w dziedzinie kultury, a szczególnie teatru i tańca. Czy związane jest to ze szczególną rolą komunikacji pozawerbalnej, języka ciała i emocji? Na szczególną uwagę zasługuje transgraniczna współpraca w dziedzinie arteterapii. Już same tytuły przedstawień przygotowywanych przez arteterapeutyczny Teatr Bomba Bomba z Gryfina, współpracujący z podobnym teatrem Bärenherz z pobliskiego Schwedt, skłaniają do refleksji: „Tajemnicza walizka - Nie ma się czego bać...”, „Można się lubić / Mögen wir uns” , czy „Wioska cudów”. Jakimi motywacjami kierują się uczestnicy i organizatorzy takich spotkań? Czy mają one sprecyzowany cel? Czym dla ich twórców jest pojęcie integracji – transgranicznej i społecznej? Jakie występują korzyści z uczestnictwa, a z jakimi trudnościami trzeba się zmierzyć tworząc spektakle i prowadząc warsztaty lub/i w nich uczestnicząc ?