Zdrowie w opiniach dzieci - ujęcie childhood studies

Interdyscyplinarny Zespół Badań nad Dzieciństwem pod kierownictwem Magdaleny Radkowskiej-Walkowicz otrzymał nowy grant na badanie zdrowia w opiniach dzieci.

Celem projektu jest zbadanie wiedzy i opinii dzieci na temat zdrowia. Używając metodologii childhood studies, w tym metod partycypacyjnych wykorzystujących aktywności artystyczne i zabawę, a także etnograficznych wywiadów pogłebionych i obserwacji uczestniczących, zespół projektowy bada dziecięce narracje i sposoby rozumienia kategorii związanych ze zdrowiem. Na podstawie tych danych zespół opisze istotne znaczenia biomedycyny w niebadanym dotąd kontekście. Ważnym celem jest rozpoznanie kulturowej roli dziecka jako pacjenta i podmiotu późnonowoczesnych dyskursów zdrowia. Zespół ponadto wypracuje definicje „zdrowego dziecka”, w perspektywie emic (zorientowanej na dziecko).

Pozostałe cele projektu to: dopracowanie na gruncie polskim metodologii childhood studies, popularyzacja interdyscyplinarnych studiów nad dzieciństwem w Polsce, dalsze włączanie podmiotów dziecięcych w obszar zainteresowań badawczych antropologów kulturowych, w tym antropologów medycyny, stworzenie dzieciom możliwości zabrania głosu we własnej sprawie, zgodnie z założeniami antropologii zaangażowanej i postulatami Konwencji o prawach dziecka.

Badaniem obejmiemy około 100 dzieci w wieku wczesnoszkolnym (tj. 8-11 lat), mieszkających w Warszawie, zróżnicowanych pod względem wieku oraz kapitału symbolicznego i materialnego ich rodziców.

Zakładamy, że dziecko nie jest jedynie biernym uczestnikiem wydarzeń projektowanych przez dorosłych, lecz także sprawczym podmiotem mogącym wpływać na otaczajace go światy, w tym związane z obszarem medycyny, może  stawiać warunki, czynnie odpowiadać na nakazy i zakazy ze względu na psychologiczne wyposażenie i swoją rolę we współczesnej rodzinie (dyskurs praw i potrzeb dziecka, zob. Monk 2008, Stainton Rogers 2008). W badaniach zespół skupi się na specyfice wiedzy i doświadczeniach rozmówców,  unikając przy tym homogenizującego spojrzenia dorosłych na dzieci. Weźmiemy pod uwagę zróżnicowanie tej grupy wynikające z różnorodnych doświadczeń (Christensen i James 2008) i będziemy starać się postrzegać ją i krytycznie opisywać w rozmaitych wymiarach, takich jak płeć, klasa społeczna (zob. Connolly 2008) czy wiek.
Istotnym zadaniem w tym projekcie będzie wykorzystanie takich narzędzi badawczych, które pozwolą badanym podmiotom jak najpełniej wyrażać opinię i dzielić się swoją wiedzą, a przy tym zostać zrozumianymi i adekwatnie opisanymi przez badaczy.
Planujemy także rozpoznanie sytuacji prawnej dziecka-pacjenta, zwłaszcza w kontekście koncepcji dobra dziecka (Czech 2011, Konwencja…1991, Monk 2008). Interdyscyplinarna perspektywa pozwoli na pełniejsze zrozumienie różnych kontekstów badania.

Więcej informacji na stronie projektu: childhoods.uw.edu.pl.