Seminarium IEiAK - "Niewolnictwo po polsku"

Coraz częściej możemy spotkać się z tezą, że pańszczyzna była "polskim niewolnictwem", a życie chłopów pańszczyźnianych przypominało los czarnoskórych niewolników w Ameryce Północnej. Porównanie to ma wydźwięk moralny: zwraca uwagę na ogrom przemocy, który stał u podstawy ustroju folwarczno-pańszczyźnianego. Porównanie to jest też obrazoburcze, gdyż w historiografii XX-wiecznej ugruntowało się przekonanie, że pańszczyzna jest "feudalnym" systemem, zupełnie innym niż niewolnictwo antyczne/klasyczne, czy też nowożytne (amerykańskie). Niniejszy wykład proponuje podejść do tej kwestii inaczej i pokaże, że pańszczyzna (podobnie jak współczesna praca najemna) wyrasta z pnia instytucji niewolnictwa, ale charakteryzuje się szeregiem bardzo specyficznych cech, które sprawiały, że był to wyjątkowy ustrój. I dopiero po zrozumieniu jego specyfiki, będziemy mogli zobaczyć jaki cień pańszczyźniana przeszłość rzuca na współczesność i zrozumieć, że piętno pańszczyzny leży nie tam, gdzie zwykle się go szuka. Wykład ten pokazuje zatem jak wyjść poza intelektualny klincz historiografii w XX-wiecznej i spojrzeć na specyfikę pańszczyzny z nowej, globalnej perspektywy. 

Link do spotkania: 

https://us02web.zoom.us/j/86484439553

Meeting ID: 864 8443 9553

Kacper Pobłocki uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych na Wydziale Historycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, doktorat z socjologii i antropologii społecznej na Central European University w Budapeszcie. Jest też absolwentem University College Utrecht w Holandii oraz był stypendystą kierowanego przez prof. Davida Harveya The Center for Place, Culture and Politics przy City University of New York. Jego praca doktorska pt. „The Cunning of Class: Urbanization of Inequality in Post-War Poland” została w 2011 r. wyróżniona Nagrodą Prezesa Rady Ministrów. Publikował m.in. w Critique of Anthropology czy Polish Sociological Review. Prowadził badania w Łodzi, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu, Detroit, Teheranie i Tokio. W latach 2009-2014 wspomagał powstawanie i rozwój ruchów miejskich w Polsce, m.in. jako koordynator merytoryczny pierwszego Kongresu Ruchów Miejskich. Współautor książki „Anty-bezradnik przestrzenny: prawo do miasta w działaniu” (Res Publica Nowa, 2013, nagroda im. Jerzego Regulskiego) oraz autor książki „Kapitalizm. Historia Krótkiego trwania”, która została uznana przez kapitułę konkursu Economicus za ekonomiczną książkę roku.