"Polok co nie godo po polsku to głupi Polok": XXIII Seminarium Migracyjne
Pracownia Antropologii Migracji IEiAK UW serdecznie zaprasza na spotkanie z dr hab. Karoliną Bielenin-Lenczowską, naszą koleżanką z IEiAK UW, która od dwóch lat jest Visiting Professor w Departamencie Lingwistyki Uniwersytetu Federalnego Santa Catarina we Florianopolis i prowadzi badania wśród potomków polskich migrantów w Brazylii.
"Polok co nie godo po polsku to głupi Polok. Praktyki, ideologie i polityki językowe potomków Polaków w południowobrazylijskiej wsi"
Jedna z większych fal migracyjnych z Europy do Brazylii to migracja osiedleńcza z końca XIX wieku mająca na celu kolonizację południowej części Brazylii i wprowadzenie tam nowoczesnego rolnictwa. Wśród osadników byli również Polscy, pochodzący w większości z zaboru rosyjskiego (Królestwa Polskiego) i Galicji Wschodniej.
Wsie zakładane przez polskich osadników były często swego rodzaju etnicznymi lub narodowymi enklawami, zakładanymi w oddali od większych miast. Spowodowało to zachowanie wielu elementów kultury określanych jako „polskie”. W jednej z takich wsi, Rio Claro do Sul, prowadzę badania etnograficzne od 2015 roku. Zachował się tam będący w codziennym użytku język polski – archaiczny dialekt, będący wynikiem kontaktów językowych pomiędzy różnymi odmianami polszczyzny z czasu migracji, językiem portugalskim i innymi językami lokalnymi. Jednocześnie odbywa się tam kurs języka polskiego i działa zespół folklorystyczny – obie inicjatywy promują i upowszechniają polszczyznę współczesną.
Podczas spotkania przyjrzę się jednym z ważniejszych pojęć antropologii lingwistycznej, mianowicie praktykom, ideologiom i politykom językowym oraz ich użyteczności w etnograficznym badaniu językowej codzienności potomków Polaków w Brazylii. Zadamy sobie pytanie, jakim językiem mówią mieszkańcy i mieszkanki Rio Claro, jakie mieli lub mają repertuary językowe, a także w jakich sytuacjach posługują się językiem polskim i co o nim sądzą oraz jakie języki są obecne w przestrzeni wsi i dlaczego.
Karolina Bielenin-Lenczowska – antropolożka i lingwistka, adiunktka w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UW, obecnie jest profesorką wizytującą na Uniwersytecie Federalnym stanu Santa Catarina we Florianopolis. Zajmuje się antropologią migracji i diaspory. Przez wiele lat prowadziła badania w Macedonii, autorka książki „Spaghetti z ajwarem. Translokalna codzienność muzułmanów w Macedonii i we Włoszech” (WUW 2015). Obecnie prowadzi badania etnograficzne i etnolingwistyczne wśród Brazylijczyków polskiego pochodzenia, zajmując się praktykami jedzeniowymi i językowymi w kontekście dziedzictwa kulturowego.
Dane techniczne spotkania (zoom):
Meeting ID: 780 9947 2061
Passcode: hL57h9
Dalsze lektury:
Zielińska Anna, Księżyk Felicja (2020) Language shifts in the language biographies of immigrants from Upper Silesia residing in Germany, “Multilingua”.
Woolard Kathryn (1998) Introduction: Language ideology as a field of inquiry. w: Bambi B. Schieffelin, Kathryn A. Woolard and Paul V. Kroskrity (red.) Language ideologies: practice and theory. New York: Oxford University Press. 3-47.