Ekonomia polityczna polskiego orientalizmu 

Charakterystyczną cechą rozpowszechnionych w ostatnich latach antymuzułmańskich dyskursów i wyobrażeń jest to, że opierają się one na orientalistycznej dychotomii, zgodnie z którą Europa (lub Zachód) zostaje radykalnie przeciwstawiona islamowi. Dychotomia ta ma wiele wariantów i pełni rozmaite funkcje polityczne, zawsze jednak stanowi konstrukt w niewielkim tylko stopniu bazujący na społecznej i historycznej rzeczywistości "europejskich" czy "muzułmańskich" społeczeństw. Celem wystąpienia będzie sproblematyzowanie sposobów, w jakie orientalistyczne schematy organizujące wyobrażenia na temat muzułmanów i islamu funkcjonują w polskiej sferze publicznej a następnie postawienie pytania o ich społeczno-polityczne "warunki możliwości". Punktem wyjścia do tej problematyzacji będzie postać Piotra Ibrahima Kalwasa, polskiego pisarza i reportażysty, który dzięki swojej konwersji na islam i kilkuletniemu pobytowi w Egipcie, jak również licznym podróżom do krajów muzułmańskich, stał się w Polsce swego rodzaju autorytetem w kwestiach związanych z islamem, silnie obecnym w mediach głównego nurtu i wyróżnianym przez opiniotwórcze gremia (tj kapituła nagrody Nike czy nagrody im. Beaty Pawlak). Teksty i wypowiedzi Kalwasa oraz szczególna rola, którą pełni on jako "reprezentant" islamu w Polsce posłużą mi jako materiał do pokazania różnorodności orientalistycznych schematów poznawczych i ich polskiej specyfiki a także ich związków z szerszymi narracjami dotyczącymi politycznej i kulturowej kondycji współczesnego "Zachodu". Jednym z najogólniejszych celów wykładu będzie powiązanie orientalistycznych konstrukcji muzułmańskiego "innego", upowszechnianych w Polsce m.in. przez Kalwasa, z kontekstem społecznym, w którym dominacja idei i rozwiązań neoliberalnych nie tylko tworzy warunki do naturalizacji ksenofobii, ale także przyczynia się do marginalizacji i osłabienia autorytetu nauk społecznych.

Monika Bobako – doktor habilitowana nauk humanistycznych, adiunkt w Ośrodku Uniwersyteckim Pracownia Pytań Granicznych UAM, absolwentka Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza oraz gender studies na Uniwersytece Środkowoeuropejskim w Budapeszcie. Jest autorką książek Islamofobia jako technologia władzy. Studium z antropologii politycznej (Universitas, 2017) oraz Demokracja wobec różnicy. Multikulturalizm i feminizm w perspektywie polityki uznania (Wydawnictwo Poznańskie 2010), a także redaktorką tomu Teologie emancypacyjne (Praktyka Teoretyczna, 2013) oraz Islamofobia. Konteksty (Praktyka Teoretyczna, 2017). Interesuje się kwestiami rasy i rasizmu, w tym islamofobii i antysemityzmu, oraz problemami świata postkolonialnego, szczególnie społeczeństw muzułmańskich. Zajmuje się także problematyką feministyczną, zwłaszcza w kontekście teorii politycznej i filozofii religii. Od 2012 roku współpracuje z uniwersytetem w Algierii, gdzie prowadzi wykłady i seminaria dla studentek i studentów doktorskich studiów genderowych. W 2012 roku za projekt badań nad islamofobią otrzymała nagrodę finałową tygodnika "Polityka" dla młodych naukowców w dziedzinie filozofii. W 2018 roku jej książka Islamofobia jako technologia władzy. Studium z antropologii politycznej wyróżniona została nagrodą im. Jana Długosza oraz nominacją do nagrody im. Tadeusza Kotarbińskiego.

SEMINARIA NAUKOWE IEiAK - w trakcie seminariów badania prezentują pracownicy instytutu, a także antropolodzy i przedstawiciele pokrewnych dyscyplin z kraju i ze świata. To okazja do zapoznania się z najnowszymi badaniami i swobodnej dyskusji w kameralnej atmosferze. Spotkania są otwarte dla publiczności. Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych: zarówno badaczy, jak i studentów, absolwentów oraz wszelkie osoby, którym bliska jest tematyka seminariów. Więcej o seminariach

Antropologia dziś - otwarte seminaria naukowe – zadanie finansowane w ramach umowy 973/P-DUN/2018 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę. Projekt jest realizowany przez Stowarzyszenie Pracownia Etnograficzna im. Witolda Dynowskiego we współpracy z Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej UW.