„Szlachetny materiał” jako materialno-fantastyczny budulec nowoczesności i państwa w amazońskim mieście (Requena, Peru)

Prezentowany tu projekt badawczy podejmuje zagadnienie nowoczesności i państwa w marginalnie położonym miasteczku peruwiańskiej Amazonii. Do rozpoznania lokalnych i oddolnych konstrukcji tych globalnych zjawisk ma poprowadzić analiza budulca przestrzeni miejskich (material noble, czyli „materiał szlachetny”). O ile jest to budulec materialny, to stanowi jednocześnie nośnik ładunku ideologicznego, mobilizując do tworzenia „nowoczesności” fantazje i pragnienia produkowane przez lokalne podłoże poza-nowoczesne. Przypadek Requeny pozwala zestawić zwykle kontrastowane perspektywy, w których podłoże kulturowo-społeczne tubylczej Amazonii jest konwencjonalnie ujmowane jako nienowoczesne i przeciwne idei państwa. Tymczasem, w Requenie to właśnie spontaniczne amazońskie podstawy ideologiczne współtworzą kontekst modernizacji i rozumienia państwa lub urbanizacji. Czego ten peryferyjny przypadek może nauczyć nas na temat procesów modernizacyjnych czy państwotwórczych w wymiarze bardziej ogólnym?

Dr Łukasz Krokoszyński prowadzi badania nad rzeką Ukajali w Amazonii peruwiańskiej od 2005 roku. Realizując projekty dla AIDESEP (Asociación Interétnica de Desarrollo de la Selva Peruana), badał ślady obecności ludności izolowanej (2005-2007), a następnie analizował źródła etnohistoryczne na temat tożsamości regionalnych grup tubylczych. Między latami 2011-13 prowadził długotrwałe (19 miesięcy) badania nad dopływami dolnego Ukajali, poświęcone historii, pokrewieństwu i akulturacji grupy tubylczej Capanahua. W 2016 rozpoczął badania wśród mieszkańców Requeny, miasteczka położonego nad rzeką Ukajali. Ten ostatni projekt badawczy wynika z zainteresowania problemami nowoczesności, państwa i materialności w lokalnym kontekście. Prelegent jest absolwentem IEIAK UAM, a tytuł doktora uzyskał na University of St Andrews pod kierownictwem Prof. Peter’a Gow. Badania doktoranckie realizował w ramach autorskich grantów z The Wenner-Gren Foundation i CNRS (Bourse Lelong). Laureat Sutasoma Award (RAI). Odbył staż podoktorski na Université Paris Ouest Nanterre dzięki grantowi Bourse Lelong (CNRS). Obecnie jest stażystą podoktorskim w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UW w ramach programu Fuga 5 (NCN). 

SEMINARIA NAUKOWE IEiAK- w trakcie seminariów badania prezentują pracownicy instytutu, a także antropolodzy i przedstawiciele pokrewnych dyscyplin z kraju i ze świata. To okazja do zapoznania się z najnowszymi badaniami i swobodnej dyskusji w kameralnej atmosferze. Spotkania są otwarte dla publiczności. Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych: zarówno badaczy, jak i studentów, absolwentów oraz wszelkie osoby, którym bliska jest tematyka seminariów. Czytaj więcej

Spotkanie odbywa się w ramach projektu „Antropologia dziś - otwarte seminaria naukowe” finansowanego ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Projekt jest realizowany przez Stowarzyszenie „Pracownia Etnograficzna” im. Witolda Dynowskiego we współpracy z Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej UW.