Nadprzyrodzona Murafa. Transcendentne aspekty codziennej religijności
Rafał Bieryło
W moich badaniach (1) zająłem się niezwykle istotnym aspektem religijności jako takiej, czyli mistycyzmem jako postawą zwróconą ku transcendencji, i tym, co nadprzyrodzone. Interesowało mnie, jak przejawy doświadczenia religijnego wpisują się w codzienność moich rozmówców. Ich relacje ze spotkań z nadprzyrodzonym wypełniały rozmowy i poszerzały moją wiedzę na ten temat.
Doświadczenie transcendencji, z jakim miałem do czynienia w terenie, ma wieloraki charakter. Poza doświadczeniem mistycznym, uznanym oficjalnie przez Kościoły instytucjonalne, ma ono także swoje przejawy wykraczające poza przyjęte kanony.
We wsiach Murafa i Klekotyna spotkałem się z dość częstymi przejawami obu rodzajów nadprzyrodzoności. Zarówno prawosławni, jak i katolicy tworzą pod tym względem społeczność ekumeniczną. Ich wierzenia przenikają się i wzajemnie inspirują. Znaczącą rolę w tym zakresie odgrywają także oba Kościoły. Szczególnie księża katoliccy wykazują się gorliwością w zwalczaniu pozakościelnych przejawów tego, co nadprzyrodzone, ujawniających się przy okazji praktyk takich jak czarostwo, zamawianie, a także wywołanych wiarą w duchy. Ich działania nie pozostają bez wpływu na lokalną społeczność i kształtują postrzeganie nadprzyrodzoności bliższe dogmatycznemu nauczaniu Kościoła. Jednak działalność ta nie przynosi stuprocentowych efektów i nie wykorzenia w zupełności wierzeń pochodzących z innych źródeł
Studiuję na Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Społecznych, a w jego ramach uczęszczam między innymi na Etnologię, Archeologię i Filozofię. Moje zainteresowania antropologiczne skupiają się na antropologii religii.
(1) Badania realizowane z grantu Narodowego Centrum Nauki “Kultura religijna wobec zmian społecznych. Studium porównawcze społeczności lokalnych (Polska – Ukraina)” (Nr projektu 2011/03/B/HS3/00341) pod kierunkiem prof. dr hab. Magdaleny Zowczak.
