prof. dr hab. Anna Wieczorkiewicz
Contact
Area of interest
antropologia ciała, antropologia podróży i turystyki, antropologia literatury
Biography
Jestem absolwentką Filologii Polskiej oraz Etnologii i Antropologii Kulturowej na Uniwersytecie Warszawskim. Pracę doktorską obroniłam w Instytucie Badań Literackich PAN; stopień doktora habilitowanego z dziedziny filozofii kultury uzyskałam w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Profesorem tytularnym zostałam w roku 2012.
Interesuje mnie ten rodzaj refleksji nad kulturą, który odkrywa wielorakość powiązań tradycji i współczesności. Prowadzone przeze mnie badania mają charakter intedyscyplinarny, a materiał moich rozważań bywa różny - interesowałam się rzeczywistością muzealna i rzeczywistością chwytaną w podróżach, praktykami cielesnymi i wizerunkami ludzkich ciał, starając się uchwycić retorykę wyrażania różnych sensów kulturowych.
Selected publications
KSIĄŻKI:
- Wędrowcy fikcyjnych światów. Rycerz, pielgrzym i włóczęga, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 1997.
- Muzeum ludzkich ciał. Anatomia spojrzenia, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2000.
- Apetyty turysty. O podróżniczych kontaktach ze światem, Universitas, Kraków 2008.
- Monstruarium, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2010.
- Czarna kobieta na białym tle. Dyptyk biograficzny, Universitas, Kraków 2013.
- Figury podróży. Hesse, Eliade, Jung, Levo-Strauss, Wydawnictwa UW, Warszawa 2021.
- Szkice o drodze do Indii. Topika "orientalnej" podróży w kulturze współczesnej, Wydawnictwa UW, Warszawa 2022.
KSIĄŻKI WSPÓŁREDAGOWANE:
- Ucieleśnienia. Myśl — praktyka — reprezentacja, red. Anna Wieczorkiewicz, Joanna Bator, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2007.
- Ucieleśnienia. Płeć między ciałem i tekstem, red. Joanna Bator, Anna Wieczorkiewicz, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2008.
- Wizje kultury własnej, obcej i wspólnej w sytuacji kontaktu, red. Monika Kostaszuk Romanowska, Anna Wieczorkiewicz, Galeria Slendzińskich, Bialystok 2009.
- Spektakle zmysłów, red. A.Wieczorkiewicz, M. Kostaszuk-Romanowska, IFiS PAN IEiAK UW, Warszawa 2010.
ROZDZIAŁY W KSIĄŻKACH:
- Cały świat w zasięgu smaku, (w:) Kultura w czasach globalizacji, red. M. Jacyno, M. Kempny, A. Jawłowska, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2004, s. 201-218.
- Dziwna kobiecość Barbary Urselin, (w: ) Płeć między ciałem i tekstem, red. Joanna Bator, Anna Wieczorkiewicz, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2008, s. 63-68.
- Epoki osobliwości. „Osobliwość” jako kategoria organizująca i mediująca w dyskursie muzealnym, (w:) Muzeum Sztuki. Od Luwru do Bilbao. Red. Maria Popczyk, Muzeum Śląskie, Katowice 2006, s. 313- 320.
- Jeść jak tubylcy. Fragmenty turystycznej mitologii, (w:) Opowiadanie w perspektywie badań porównawczych, red. Z. Mitosek, Universitas, Kraków 2004, s. 267 — 284.
- Konsumując świat, (w:) Konsumpcja — istotny wymiar globalizacji kulturowej, red. A. Jawłowska, M. Kempny, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN 2005, s. 129-140.
- Kultura uwikłana w konsumpcję, (w: ) Polska początku XXI wieku: przemiany kulturowe i cywilizacyjne, red. Krzysztof Frysztacki, Piotr Sztompka. Polska Akademia Nauk, Komitet Socjologicznych, Warszawa 2012, s. 96-107.
- Lustro i skalpel, (w: ) Gadżety popkultury. Społeczne życie przedmiotów. Red. Wiesław Godzic, Maciej Żakowski. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007, s. 65-94.
- Mowa słów i mowa rzeczy. O retoryce wypowiedzi muzealnej, (w:) Praktyki Opowiadania, red. Wincenty Grajewski, Zofia Mitosek, Bogdan Owczarek, Univeristas, Kraków 2001, s. 239 -256.
- Muzeum jako miejsce rytuałów współczesności, (w:) Religia i kultura w globalizującym się świecie, red. Marian Kempny, Grażyna Woroniecka, Nomos, Kraków 1999, s. 39 - 50.
- Płeć z morałem. Posłowie do: Płeć między ciałem i tekstem, red. Joanna Bator, Anna Wieczorkiewicz, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2008, s. 357- 379.
- "Po co socjologii literackość?" (w:) Powroty i kontynuacje, red. Elżbieta Tarkowska, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 1995, s. 239 - 262.
- Powrót człowiek-słonia. O problemach z doświadczaniem obcości, (w: ) Nowoczesność jako doświadczenie, red. Ryszard Nycz, Anna Zeidler-Janiszewska, Universitas, Kraków 2006, s. 35-164
- Powrót wypędzonych kupców. (w:). Tabu, etykieta, dobre obyczaje. (Obyczaj i tabu w erze wielości stylów życia, red. Piotr Kowalski, Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2009, s. 313-326.
- Skrócona anatomia serca fantastyki. O interpretacji dawnych ilustracji anatomicznych, (w:) Ucieleśnienia. Ciało w zwierciadle współczesnej humanistyki, red. A. Wieczorkiewicz, J. Bator, Wydawnictwo Instytutu Flozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2007, str. 281-294.
- Wachsmodelle. Modelle des Wissens. Modelle der Erfahrung. (W:) Spuren der Avangarde: Theatrum anatomicum. Frühe Neuzeit und Moderne im Kulturvergleich, Red. Helmar Schramm, Ludger Schwarte, Jan Lazardzig, Berlin: Walter de Gruyter GmB&Co 2011, . Kb Berlin/New York, s. 266-284.
- Unwrapping Mummies - Telling their Stories, (w:) Science, Magic and Religion: The Ritual Process of Museum Magic. red. Mary Bouquet, Nuno Porto, Berghan Books 2005, New York — Oxford, s. 51-71
- W stronę estetyki podróżniczego smaku. (W:) Estetyki Transkulturowe, red. K Wilkoszewska, Kraków: Universitas 2004, s. 89-107
- Wstęp. (W: ) Ucieleśnienia. Ciało w zwierciadle współczesnej humanistyki, red. A. Wieczorkiewicz, J. Bator, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2007, str. 7-15.
- Życie i śmierć, zdrowie i choroba z perspektywy dyskursu muzealnego, (w:) W stronę socjologii zdrowia, red. A. Titkow, W. Piątkowski, Lublin: Wydawnictwo UMCS 2002, s. 176-180.
- Życie i śmierć, zdrowie i choroba w dyskursie muzealnym z perspektywy tworzenia i odbioru przekazu o ludzkim ciele, (w:) Zdrowie choroba społeczeństwo. Studia z socjologii medycyny, red. W. Piątkowski, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 233-250
WAŻNIEJSZE ARTYKUŁY Z OSTATNICH LAT od roku 2000
- Czyja jest kultura - czyje jest muzeum? Muzealne interpretacje kultury, "Kultura i Społeczeństwo" 2000 nr 4.
- Drugie życie Saarjie Baartman, „Teksty drugie” 2012 nr 3, s. 233-352.
- Dyptyk biograficzny. O barbarzyńskich aspektach wyzwolenia, „Pogranicza”, 2011 nr 4, s. 8-16.
- Historia mnicha-cielęcia. O szczególnej potrzebie istnienie ciał monstrualnych w porządku kultury i o ich retorycznym wykorzystaniu, „Kultura Współczesna” 2009, nr 1, s. 60-71.
- Hotentocka skóra Saartjie Baartman, „Teksty Drugie 2011”, nr 4, s. 253-274.
- Kolonizacja dzikich ciał, "Teksty Drugie" 2002 nr 5, s. 7 — 22
- Kobieta-Małp, Kobieta-Niedźwiedź. Historia spojrzenia na Julię Pastranę, „Konteksty”, 2006 nr1, s. 40-46.
- Ludzki okaz na czterech scenach. „Czas Kultury” 2007, nr 6, s. 23-35.
- Skamieniały płód: dwie historie o nauce, zachwycie, lęku i zadziwieniu, „Teksty drugie” 2009 nr 1-2, s. 290-302
- Tradycja w laboratorium turystyki, Tradycja w laboratorium turystyki, (w:) Przyszłość tradycji, red. S. Krzemień-Ojak, Libra, Białystok 2008.
- Zakochany karzeł czyli ucieczka przed Dziwolągiem, „Czas Kultury” 2006 nr 1, s. 70-79
- Złączone na śmierć i życie. Bliźniaczki syjamskie jako figury retoryki kulturowej, społecznej i politycznej, „Teksty drugie” 2008 nr 1 / 2, s. 270-287
TŁUMACZENIA:
- Dean MacCannell, Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej, tłum. Ewa Klekot, Anna Wieczorkiewicz, Muza Warszawa 2002.
- Dean MaCCannell, Kutura Biała, tłum. Anna Wieczorkiewicz, (w:) Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje. Red. M. Kempny, E. Nowicka, PWN Warszawa 2004.