Seminarium: „A ty, jak przeprowadziłaś wywiad z drzewem?” Propozycja, jak zwiekszyć przejrzystość wiecej-niż-ludzkich metod badawczych poprzez nauczanie oparte na współpracy

Idea, że ​​świat jest aktywnie kształtowany nie tylko przez ludzi lecz także przez inne byty i procesy, jest obecnie szeroko akceptowana w wielu dyscyplinach nauk społecznych i humanistycznych. To proste twierdzenie ontologiczne jest podstawą niezdyscyplinowanej dziedziny poświeconej badaniom nad relacjami z nie-ludźmi (more than human research, mthr), społeczności badawczej zainteresowanej zrozumieniem relacyjnego współstawania się ludzi i innych bytów. Podczas gdy pytanie o to, dlaczego prowadzić mthr zyskuje akceptację, zbyt mało mówi się o tym, jak prowadzić tego typu badania. W wystąpieniu pokażę, że aby mthr mogły rozwijać się jako praktyka, jako sposób prowadzenia badań, potrzebujemy znacznie więcej badań i debat na temat metod w tej dziedzinie. Będę również argumentować, że nauczanie może zapewnić przystępny i wartościowy sposób osiągnięcia tego celu. Omówię właśnie takie doświadczenie pedagogiczne – czterodniowy kurs dla doktorantów „Sztuka zauważania” (Arts of Noticing), który odbył się w stacji badawczej Uniwersytetu w Oulu, prowadzony przez naszą grupę badawczą Lively Lab. Zaprezentuję wnioski wyciągnięte z tego eksperymentu i rekomendacje na przyszłość w kontekście nauczania metod mthr.

Bio:

Anna Krzywoszyńska jest profesorą nadzwyczajną na Wydziale nauk humanistycznych Uniwersytetu w Oulu w Finlandii. Jest interdyscyplinarną badaczką społeczną specjalizującą się w relacjach między człowiekiem i środowiskiem, czerpiącą z nauk humanistycznych, a także gleboznawstwa, agroekologii, wiedzy rolniczej i środowiskowej. W swojej pracy koncentruje się na roli nauki i innych typów wiedzy w kształtowaniu relacji ludzi i środowiska, a zwłaszcza gleby; systemach wiedzy i zarządzania środowiskiem współtworzonych przez naukę i społeczeństwo oraz na roli lokalnych systemów żywnościowych. Jej badania wpisują się w nurt antropologii więcej-niż-ludzkiej i studiów nad antropocenem. 
Obecnie pełni funkcję współprzewodniczącej Komisji „Nauki humanistyczne i społeczne” w Międzynarodowej Unii Nauk o Glebie (IUSS). Jest także członkinią zarządu europejskiej misji badawczej Horyzont Europa „Soil Deal for Europe”. Od początku roku współprowadzi szeroki program badań nad odnową środowiska poprzez współpracę interdyscyplinarną „SAFIRE” na Uniwersytecie w Oulu.
Prowadzi grupę badawczą Lively Lab [2], ktorej członkowie są współautorami wykładu.

Dzień po seminarium w IEiAK UW, 23 października 2025, prof. Anna Krzywoszyńska wygłosi wykład Ku nauce troski o życie (glebowe) w antropocenie w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Więcej informacji >> [3]