Emiczne przeświadczenia ontologiczne a teologiczne uwikłania antropologicznej teorii religii
Interdyscyplinarny Zespół Badań Postkolonialnych zaprasza na spotkanie poświęcone kwestii epistemologicznego uprzywilejowania protestanckiej i katolickiej wrażliwości religijnej w antropologicznej teorii, które utrudnia, czy wręcz uniemożliwia dopasowanie jej do niewspółmiernych z nią przeświadczeń ontologicznych.
Prowadząca spotkanie Magdalena Lubańska [2], powołując się na wybrane głosy antropologów mierzących się z problemem „ekluzywności” antropologicznej teorii, zwróci uwagę na wbudowane w nią zachodniocentryczne założenia poznawcze trudno poddające się dekolonizacji. Szczególna uwaga poświęcona będzie antropologicznym poszukiwaniom takich sposobów interpretowania „sprawczości” przedmiotów i substancji, które byłyby adekwatne wobec ujęcia emicznego, w ramach którego uchodzą one za obdarzone nadnaturalną mocą.
Mając na uwadze to, że wyróżnikiem antropologii społecznej jest zwrotność relacji między teorią a doświadczeniem terenowym, tłem rozważań i dyskusji będą materiały pozyskane przez Lubańską podczas badań terenowych, prowadzonych w latach 2012-2017 wśród wyznawców prawosławia w Bułgarii.
Polecane lektury (dostępne pod linkiem): [3]
- Talal Asad, The Construction of Religion as an Anthropological Category, [w:] Genealogies of Religion. Discipline and Reasons of Power in Christianity and Islam, Baltimore, London: John Hopkins University Press 1993, ss. 27-54
- Webb Keane, Signs are not the Garb of Meaning: On the Social Analysis of Material Things, [w:] Materiality. Ed. D. Miller, Durham, London: Duke University Press 2005, ss. 182-205.
- Magdalena Lubańska [2], Healing Chains. Relationships of Power and Competing Religious Imaginaries in the Monastery of St Cosmas and Damian in Kuklen (Bulgaria), “Journal of Ethnology and Folkloristics”, 2016, 10 (1), 71-99.
- Magdalena Lubańska [2], Healing Fabrics in Contemporary Practices of Bulgarian Pilgrims and Their Liturgical, Iconographic and Theological Entanglemens with Byzantine Religious Sensorium, “Journal of Orthodox Christian Studies”, 2021, 4(1), 43-68
Magdalena Lubańska [2] — antropolożka społeczna, adiunktka w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UW, absolwentka Szkoły Nauk Społecznych przy IFiS PAN, stypendystka Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, autorka m.in. książek: Praktyki lecznicze w prawosławnych monasterach w Bułgarii. Perspektywa antropologii (post)sekularnej (WUW, 2019) oraz Muslims and Christians in the Bulgarian Rhodopes. Studies on Religious (anti)syncretism (De Gruyter Open 2015), współreżyserka i współscenarzystka filmu dokumentalnego Nie sądzić (2017) oraz współscenarzystka filmu Wielki strach (2019). W ostatnich latach zajmuje się kwestią (post)pamięci przemocy II wojny światowej i powojnia na podkarpackiej prowincji.